Surlarla iç içe, bitişik ya da hemen yanında bulunan ve halk arasında ‘kalekondu’ olarak bilinen evler için bugüne kadar henüz bir çalışma yapılmazken, Zağnos ile Tabakhane dereleri arasında uzanan sırtlarda bu evlerde bulunuyor. Kale, Bizans döneminde iç, orta ve aşağı hisar olmak üzere üç bölüm olarak yapılırken, kale surlarıyla iç içe olan evler bazı vatandaşlar işgalinden bir türlü kurtulamadı.

Büyük bir bölümü ayakta kalan surlar şehrin eski yapılarını oluşturuyor. Bugünkü surların en eski bölümü Roma devrine MS 5. yüzyıla tarihleniyor. Trabzon surları Yukarı Hisar, İçkale, Orta Hisar ve Aşağı Hisar olmak üzere üç bölüme ayrılırken, Yukarı Hisar ile Orta Hisar, Kuzgun Dere ile İmaret (İskeleboz ) deresi arasındaki yüksek kaya kitlesi üzerine kurulmuştu.