Necdet Güler
Bu Böcek Neyin Belirtisi ?...
Ben 45 sene önce Orman Fakülte'sinden mezun olduğumda, çam zararlısı, çok tuhaf olan bilimsel ismini zor ezberlediğim ve Türkiye'de sadece güneyin sıcak yörelerindeki çam ağaçlarında yaşayabilen bir böcek vardı.
Böceğin bilimsel ismi Thaumetopoea pityocampa Schiff. Biz onu Çamkese böceği olarak tanıyoruz. Ergini bir kelebek. Yazın çam ağaçlarının güneş gören taraflarında birkaç iğne yaprağı birleştirip üzerine, koçandaki mısır taneleri gibi yumurtalarını diziyor. Çıkan larvalar ağacın dallarında beyaz renkli bir kese örüyor, içine yerleşiyor. Kış yaklaşınca daha üst dallarda daha kalın, daha büyük bir kese örüyorlar. Hava sıcaklığının uygun olduğu geceler bu keseden çıkıyor, yaprakları yiyorlar. Bu kese onları özellikle kuşlardan koruyor. Bahar gelince keseyi bir tren katarı halinde terk ediyorlar, gövdeden iniyorlar, toprağa girip krizalit oluyorlar. Yazın bunlardan kelebekleri çıkıyor.
Çamkese Akdeniz havzasının böceğidir. Yani sıcak yerlerin böceği. Akdeniz ülkelerinde o derece yaygın ve zararlıdır ki literatürdeki kayıtlara göre çam ağaçları üstündeki keselerine av tüfekleri ile ateş ederek mücadele edilmesi bile denenmiştir.
Gelelim can alıcı soruya; Çamkese böceği önceden çok ender olarak bulunduğu İzmit çevresinde neden, dikkat çekecek düzeyde çoğaldı?
Bunun nedeni bellidir; küresel ısınmaya bağlı olarak İzmit çevresinde de ortalama hava sıcaklığının artışı. Çamkese böceği bu artışın göstergesi. O artık buralarda da yaşayabiliyor. Artış devam ettiğinden İzmit dolaylarında da bu böceğin sayısı her yıl daha da fazla artacak, yayılışı genişleyecek. Yani ortada ekolojik bir bağlantı var.
Şimdi rahatlıkla ileri sürüyorum: 2015 yazı sıcaklık rekoru kırdı. 2016 yazında yeni bir rekor olacak. Havadaki, özellikle karbondioksit artışına bağlı olarak her yaz rekor yenilenecek. Akdeniz ve Güney Ege'de yazlıkları olanlar takriben on sene sonra oralara yaz geçirmeye değil kış geçirmeye gidebilecekler. Onlar "yazlık" değil "kışlık" konumuna girecek. Çünkü oralarda yazın Arabistan sıcakları hüküm sürecek.
İnanmayanlar Çamkese böceklerindeki artışa baksınlar. Çünkü sadece bu böcek bile küresel ısınmaya bağlı olarak başımıza gelecekleri net olarak gösteriyor.
